Świat 2018 to przegląd najistotniejszych wydarzeń politycznych, gospodarczych, społecznych, a także osiągnięć w dziedzinie nauki i sportu. Przez cały rok zgłębialiśmy też tematy dotyczące migracji, środowiska i technologii. Nasze zestawienie przedstawia fakty, które były ważne przez ostatnie 12 miesięcy oraz miały i mają znaczący wpływ na otaczającą nas rzeczywistość.
Na wysokiej rozdzielczości zdjęciach Marsa widoczne są ogromne pokłady lodu umieszczone pomiędzy stromymi skarpami. Naukowcy uważają, że niektóre z nich mają ponad 100 m grubości. Wybrane pokłady znajdują się bardzo płytko – ok. metr pod powierzchnią planety. Zdjęcia zostały wykonane przez kamerę do fotografowania w bardzo wysokiej rozdzielczości HiRISE, znajdującą się na pokładzie Mars Reconnaissance Orbiter, czyli sondy zwiadowczej, która od 2005 r. zbiera dane dotyczące powierzchni Marsa. Łatwo dostępny lód może ułatwić kolonizację Marsa i badania samej planety
Rada Najwyższa Ukrainy uchwaliła ustawę o reintegracji terytoriów na Donbasie, znajdujących się pod kontrolą prorosyjskich separatystów. Ustawa ta określiła Rosję jako agresora, a terytoria okupowane przez separatystów jako okupowane przez Rosjan. Dokument określa, że czasowa okupacja przez Federację Rosyjską terytorium Ukrainy, niezależnie od tego, ile trwa, jest nielegalna i nie przyznaje Rosji żadnych praw terytorialnych. Konflikt na wschodzie Ukrainy trwa od wiosny 2014 r.
Naukowcy z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa w Maryland (USA) odkryli przełomową metodę wykrywania ośmiu różnych rodzajów nowotworów opartą na badaniu krwi. CancerSEEK potrafi wykryć 16 genów i 8 białek, które regularnie występują w nowotworach. Dzięki temu prostemu badaniu krwi naukowcy byliby w stanie wykryć chorobę w jej wczesnym stadium rozwoju. Do tej pory metoda była testowana na 1005 pacjentach ze zdiagnozowanym rakiem i w średnio 70% przypadków testy przebiegły pozytywnie. Naukowcy zastrzegają, że próbne badania muszą być przeprowadzone na większą skalę, zanim metoda trafi do powszechnego użycia.
25 stycznia świat obiegła informacja o przesunięciu wskazówek Zegara Zagłady na dwie minuty do północy. Naukowcy widzą rosnące zagrożenie dla świata m.in. w zmianach klimatu, bioterroryzmie, potencjalnym konflikcie nuklearnym, wojnie cybernetycznej i rozwoju sztucznej inteligencji.
Zegar został stworzony w 1947 r. przez zespół naukowców zaangażowanych w projekt „Manhattan”, dotyczący stworzenia bomby atomowej. Jest symbolem globalnego zagrożenia i ma informować o niebezpieczeństwach związanych z przetrwaniem i rozwojem ludzkości. Regularnie wydawany „Bulletin of the Atomic Scientists” tłumaczy przesunięcia wskazówki.
Roger Federer został pierwszym tenisistą w historii, który osiągnął 20 triumfów w turniejach Wielkiego Szlema. Szwajcar obronił tytuł podczas Australian Open, pokonując w finale Chorwata Marina Čilicia w pięciu setach – 6:2, 6:7 (5-7), 6:3, 3:6, 6:1. Niedługo później Federer wrócił na pozycję lidera światowego rankingu ATP. W wieku 36 lat i 195 dni został najstarszym zawodnikiem, który tego dokonał.
Po raz pierwszy w historii komórki jajowe w pełni dojrzały w laboratorium. Odkrycie naukowców z Uniwersytetu w Edynburgu może stać się nowym rozwiązaniem dla kobiet zagrożonych przedwczesną utratą płodności, osób po chemioterapii, radioterapii lub dziewcząt, u których już w dzieciństwie wykryto nowotwór. Metoda, nad którą pracowano przez ostatnie 30 lat, może pozwolić na pobieranie, rozwój i wykorzystanie jajeczek w warunkach laboratoryjnych. Zanim jednak stanie się ogólnie dostępna, czeka ją szereg testów, które sprawdzą, czy rozwijające się poza jajnikami komórki jajowe są zdrowe i funkcjonują prawidłowo.
Skoczek narciarski Kamil Stoch obronił tytuł mistrza olimpijskiego na dużej skoczni, zdobywając swój trzeci złoty medal w karierze. Został jednocześnie pierwszym od czasów Mattiego Nykänena (w 1988 r.) skoczkiem, któremu udało się obronić tytuł. W wieku 30 lat, 8 miesięcy i 23 dni został też najstarszym indywidualnym mistrzem olimpijskim w historii skoków narciarskich.
Igrzyska miały charakter pojednawczy pomiędzy Koreą Północną a Koreą Południową. Sportowcy z obu państw wystąpili na ceremonii otwarcia igrzysk jako jedna reprezentacja pod Flagą Zjednoczenia, niesioną przez dwóch chorążych, po jednym z każdego kraju. Ponadto oba kraje wystawiły w olimpijskim turnieju hokeja na lodzie kobiet jednolitą drużynę, powstałą poprzez dołączenie 12 zawodniczek i jednego urzędnika z Korei Północnej do dotychczasowego, liczącego 23 osoby składu Korei Południowej.
Wielka Ława Przysięgłych USA postawiła 13 Rosjanom i trzem rosyjskim organizacjom zarzuty ingerencji w amerykańskie wybory prezydenckie w 2016 r.
Od 2014 r. Rosyjska Internetowa Agencja Badawcza (IRA) wykorzystywała skradzione tożsamości Amerykanów i sprawdzała, co działa na ludzi rozmawiających o polityce w mediach społecznościowych. Domniemany budżet na ponad milion dol. wykorzystano na kampanie reklamowe na Twitterze i Facebooku podczas ostatnich wyborów prezydenckich w USA. Celem IRA było stworzenie w sieci atmosfery podziału i złości, wpłynięcie na głosy ludzi i zniechęcenie mniejszości narodowych do udziału w wyborach. Oskarżający zwrócili uwagę na to, jak wyrafinowane i bezwzględne mogą być działania wykorzystujące internet dla korzyści politycznych.
Wschodnia Guta to terytorium położone 15 km na zachód od stołecznego Damaszku, zajęte przez siły antyrządowe w listopadzie 2012 r. Syryjskie wojsko prowadziło oblężenie wschodniej Guty od kwietnia 2013 r. Doprowadziło to do jednego z największych kryzysów humanitarnych tej wojny. W lutym 2018 r. siły reżimu rozpoczęły ofensywę wspieraną przez rosyjskie lotnictwo.
Według danych Lekarzy bez Granic tylko w okresie od 18 lutego do 3 marca zginęło tam 1005 osób. W efekcie syryjskie wojska przejęły pełną kontrolę nad Gutą. Było to najdłuższe oblężenie we współczesnej historii.
„The Washington Post” poinformował, że rosyjska agencja wywiadu wojskowego GRU przejęła kontrolę nad 300 komputerami związanymi z organizacją Zimowych Igrzysk Olimpijskich Pjongczang 2018. Rosjanie włamali się do routerów i wprowadzili złośliwe oprogramowanie, które pozwoliło na pobranie danych i sparaliżowanie łącza. W rezultacie wielu uczestników wydarzenia nie mogło wydrukować biletu, połączyć się z internetem, wejść na stronę internetową olimpiady czy zobaczyć ceremonii. Do ataku hakerskiego szpiedzy rosyjskiego wywiadu wojskowego wykorzystali dostawcę usług internetowych z Korei Północnej, aby uniknąć podejrzeń, wskazujących na Rosję. Takie działanie nazywane jest operacją „fałszywej flagi”.
Nowy pakiet sankcji ma na celu odcięcie szlaków przemytniczych, dzięki którym Korea Północna wysyła olej, węgiel i pozostałe produkty, na które Organizacja Narodów Zjednoczonych nałożyła embargo. USA jest zdania, że przemyt pozwala reżimowi na kontynuowanie finansowania programu zbrojeń atomowych i programów rakietowych. Prezydent Donald Trump ostrzegł, że gdyby sankcje nie odniosły pożądanego skutku, kolejny krok może być „bardzo niefortunny dla świata”. Sankcje zostały wymierzone w 28 statków i 27 pozostałych podmiotów zlokalizowanych lub zarejestrowanych w Azji lub Afryce.
Over 50 scientists studying artificial intelligence from nearly 30 countries signed a letter in which they pledged not to cooperate with the Korea Advanced Institute of Science and Technology (KAIST). They underlined that the Institute's cooperation with Hanwha Systems, a giant in the area of weapon production in South Korea, could lead to the creation of killer robots controlled by artificial intelligence. Researchers are afraid that Korea wants to speed up the arms race by developing autonomous robotic weapons. Hanwha Systems company produces cluster bombs prohibited in 120 countries by an international agreement which had not been signed by South Korea, the United States, Russia and China.
Ponad 50 naukowców badających sztuczną inteligencję z prawie 30 krajów podpisało list, w którym zobowiązali się nie współpracować z Koreańskim Uniwersytetem Nauki i Technologii (KAIST). Stwierdzili, że kooperacja uniwersytetu z firmą Hanwha Systems, gigantem w dziedzinie produkcji broni w Korei Południowej, może doprowadzić do powstania robotów do zabijania, sterowanych przez sztuczną inteligencją. Naukowcy obawiają się, że Korea chce przyspieszyć wyścig zbrojeń, rozwijając autonomiczną broń. Hanwha Systems produkuje bomby kasetowe zabronione w 120 krajach w międzynarodowym porozumieniu, którego Korea Płd., Stany Zjednoczone, Rosja i Chiny nie podpisały.
Australia i Timor Wschodni osiągnęły porozumienie, które określa granicę morską między tymi państwami. Traktat był wynikiem pierwszego w historii postępowania pojednawczego w ramach Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza. Porozumienie zakończyło trwające od lat negocjacje. Określa ono prawo i własność każdego kraju do zasobów ropy i gazu na Morzu Timor, w tym do niewykorzystanego obszaru Greater Sunrise, gdzie występują rezerwy gazu o wartości 53 mld dol. Oba kraje zgodziły się na podzielenie przychodów z wydobycia gazu z korzyścią dla Timoru, co jest zgodne z prawem morza, a wobec czego Australia była wcześniej niechętna
11 krajów podpisało nowe porozumienie o wolnym handlu w regionie Azji i Pacyfiku, nazwane Partnerstwem przez Pacyfik (CPTPP). Traktat, z którego w styczniu 2017 r. wycofały się Stany Zjednoczone, wcześniej nosił nazwę Partnerstwa Transpacyficznego (TTP). Nowa, międzynarodowa umowa zakłada m.in. zniesienie barier, zarówno taryfowych, jak i pozataryfowych, w handlu między krajami, które podpisały porozumienie. Obejmuje także budzący kontrowersje mechanizm rozwiązywania sporów między inwestorami a państwem, który pozwala firmom pozywać rządy, jeśli uważają, że zmiana w prawie miała wpływ na ich zyski. Porozumienie zostało podpisane przez: Australię, Brunei, Kanadę, Chile, Japonię, Malezję, Meksyk, Nową Zelandię, Peru, Singapur i Wietnam.
Na Kubie odbyły się wybory, w których Kubańczycy wybierali członków Zgromadzenia Narodowego. To pierwszy krok w procesie zmiany prezydenta w tym kraju. Przed wyborami prezydent Raúl Castro oświadczył, że nie będzie ubiegał się o reelekcję, a nowa głowa państwa zostanie wybrana przez Zgromadzenie Narodowe. Tak też się stało. Dotychczasowy zastępca Castro, Miguel Díaz-Canel, został wybrany na nowego prezydenta. Raúl Castro pozostał jednak pierwszym sekretarzem Komunistycznej Partii Kuby.
Niespełna 3 tys. delegatów Narodowego Kongresu Ludowego prawie jednomyślnie przegłosowało przyjęcie poprawki do konstytucji, która znosi limit kadencji prezydenta Chińskiej Republiki Ludowej. W ten sposób partia otworzyła drogę prezydentowi Xi Jinpingowi do rządzenia w nieskończoność. W sumie chiński kongres przyjął 21 zmian konstytucyjnych, które wzmacniają pozycję partii i prezydenta ChRL. Od lat chińskie władze stopniowo zmieniają regulacje, które w latach 80. i 90., dzięki społeczno-gospodarczym reformom Denga Xiaopinga, otworzyły Chiny na świat.
Brytyjski astrofizyk Stephen Hawking zmarł w wieku 76 lat w swoim domu w Cambridge. Był twórcą teorii, które ukształtowały współczesną kosmologię oraz autorem książek naukowych i popularnonaukowych, w tym „Krótkiej historii czasu", która sprawiła, że naukowiec stał się popularny na całym świecie. Jego książka sprzedała się w 10 mln egzemplarzy i została przetłumaczona na 40 języków.
Hawking chorował na stwardnienie zanikowe boczne.
Po publikacjach „New York Timesa” i „Guardiana” wybuchła afera Cambridge Analytica. Okazało się, że ta firma konsultingowa, związana z kampanią Donalda Trumpa, zebrała dane ok. 87 mln użytkowników Facebooka i wykorzystywała je podczas kampanii prezydenckiej w 2016 r. 10 kwietnia dyrektor generalny Facebooka Mark Zuckerberg został wezwany na przesłuchanie przed Kongresem USA w związku z aferą. W ciągu kilku dni od ujawnienia informacji o działaniach Cambridge Analytica wartość akcji Facebooka spadła o ponad 100 mln dol.
Władimir Putin wygrał wybory prezydenckie w Rosji, uzyskując ponad 76% głosów. Według centralnej komisji wyborczej drugie miejsce zajął kandydat komunistów, Pavel Grudinin, uzyskując 11,8% głosów, a trzeci był ultranacjonalista Władimir Żyrinowski z 5,6% głosów. Wcześniej z wyścigu o fotel prezydenta został wykluczony lider opozycji Aleksiej Nawalny. Michael Georg Link, członek Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, określił wybory w Rosji jako „przesadnie kontrolowane” i „bez rzeczywistej konkurencji”.
W ponad 700 miastach w USA i ok. 100 innych miejscach na całym świecie odbył się „Marsz za nasze życie” – protest przeciwko liberalnej polityce dostępu do broni w Stanach Zjednoczonych. Uczestnicy marszu domagali się także zaostrzenia przepisów dotyczących posiadania broni. Protesty odbyły się miesiąc po masakrze w liceum w Parkland na Florydzie, w której zginęło 17 osób – uczniowie i nauczyciele placówki. Według Gun Violence Archive w 2018 r. doszło w USA do ponad 56 tys. incydentów z użyciem broni palnej (w tym 337 masowych strzelanin), w których zginęło prawie 14,5 tys. osób, a 28 tys. zostało rannych.
30 marca rozpoczął się pokojowy protest w Strefie Gazy, zwany „Wielkim Marszem Powrotu”. Tysiące Palestyńczyków śpiewało i maszerowało wzdłuż elektrycznego płotu na granicy strefy, postawionego przeszło dekadę temu. Izraelskie siły wojskowe użyły jednak gazu łzawiącego i ostrej amunicji, by zmusić do odejścia demonstrantów, którzy zdecydowali się zbliżyć do ogrodzenia na odległość kilku metrów.
Według Centrum Praw Człowieka Al Mezan od 30 marca do 28 grudnia 2018 r. w Strefie Gazy zginęło 256 Palestyńczyków, w tym 180 osób w czasie akcji protestacyjnych.
Za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a i tzw. soczewkowania grawitacyjnego zaobserwowano najbardziej oddaloną od Ziemi gwiazdę (o 9,34 mld lat świetlnych, odległość współporuszająca się: 14.4 mld lat świetlnych). Icarus (lub MACS J1149+2223 Lensed Star 1, w skrócie LS1) należy do grupy olbrzymich gwiazd typu B. Są to ekstremalnie jasne, niebieskie obiekty, dwa razy gorętsze od Słońca. Zdaniem astronomów gwiazda ta znajduje się co najmniej 100 razy dalej niż następna, pojedyncza gwiazda, którą możemy zbadać.
Światło LS1 niesie mnóstwo cennych informacji, może zdradzić niektóre tajemnice ciemnej materii, ewolucji gwiazd i składu gromad galaktyk. Może też pomóc astronomom w badaniach niewidocznych innymi sposobami gwiazd neutronowych i czarnych dziur.
O przeprowadzenie ataku chemicznego na Dumę, miasto oddalone 10 km od Damaszku, największe w regionie Guta, opozycja i państwa Zachodu oskarżyły reżim prezydenta Baszara al-Asada. W ataku zginęło co najmniej 49 osób, a 650 osób zostało rannych. 14 kwietnia w ramach akcji odwetowej Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Francja przeprowadziły naloty w Syrii na obiekty, w których miały znajdować się arsenały broni chemicznej. Rosja, która od 2015 r. wspiera reżim Asada oraz operacje jego armii przeciwko rebeliantom, twierdzi, że nie ma żadnych dowodów na użycie broni chemicznej.
47 uczestniczek wzięło udział w dziesięciokilometrowym rajdzie po mieście Dżudda. Jego organizatorem była organizacja Be Active. W Arabii Saudyjskiej od 2013 r. kobiety mogą jeździć na rowerze po plażach i parkach, pod warunkiem, że są skromnie ubrane i znajdują się pod nadzorem ochroniarza – mężczyzny.
Nominacja dotychczasowego prezydenta Armenii Serża Sarkisjana na premiera tego kraju doprowadziła do wybuchu protestów, które zostały nazwane aksamitną rewolucją. Innym powodem niezadowolenia były wprowadzone zmiany konstytucyjne, które zastępowały system prezydencki systemem kanclersko-parlamentarnym. W kwietniu 2018 r. Nikol Paszynian, lider opozycji, wezwał swoich rodaków do pokojowych protestów. Mimo tego Sarkisjan został wybrany przez parlament na premiera, ale po 10 dniach podał się do dymisji. 8 maja 2018 r. Paszynian, przy poparciu części posłów partii rządzącej, został wybrany przez parlament na stanowisko premiera (we wcześniejszym głosowaniu 1 maja nie udało mu się zdobyć wymaganej większości głosów). W przyspieszonych wyborach, które odbyły się 9 grudniu 2018 r., stworzone przez Paszyniana ugrupowanie Mój Krok uzyskało 70,4% głosów i zdobyło 88 ze 132 miejsc w parlamencie.
Naukowcy przypadkiem stworzyli zmutowany enzym, który rozkłada tworzywo PET stosowane w butelkach. Przyczynkiem do badań było odkrycie na wysypisku śmieci w Japonii bakterii, które w procesie ewolucji zmutowały i zaczęły się odżywiać plastikiem. Zespół prof. Johna McGeehana z Uniwersytetu w Portsmouth w Wielkiej Brytanii dokładnie zbadał strukturę enzymu. Wykorzystał do tego intensywną wiązkę promieni rentgenowskich, która jest 10 mld razy jaśniejsza od Słońca i może odkryć pojedyncze atomy. Kiedy zespół próbował zbadać nowo odkryty enzym, przypadkowo poprawił jego zdolność do rozkładania PET.
Przywódca Korei Północnej Kim Dzong Un i prezydent Korei Południowej Mun Dze In podpisali deklarację, w której zgodzili się na pełną denuklearyzację Półwyspu Koreańskiego. Zobowiązali się też do rozpoczęcia procesu unormowania relacji między dwoma krajami, by formalnie zakończyć trwającą od 1950 r. wojnę. Szczyt koreański był trzecim w historii i pierwszym od 11 lat spotkaniem liderów obu Korei. Kraje zobowiązały się również do aktywnego dążenia do rozmów z udziałem USA oraz Chin, aby ogłosić koniec wojny koreańskiej oraz pokój
Dziewięć na 10 osób żyje w miejscach, w których powietrze jest zanieczyszczone – wynika z raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Ok. 7 mln ludzi umiera co roku z powodu wdychania pyłów drobnych, które wnikają głęboko do płuc i układu sercowo-naczyniowego. Ponad 90% zgonów związanych z zanieczyszczeniem powietrza występuje w krajach o niskich i średnich dochodach, głównie w Azji i Afryce. Miejsca o najwyższym poziomie zanieczyszczenia powietrza występują również na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Azji Południowo-Wschodniej. Raport WHO powstał na podstawie pomiarów jakości powietrza w ponad 4 300 miastach w 108 krajach.
Stany Zjednoczone, decyzją Donalda Trumpa, przeniosły swoją ambasadę z Tel Awiwu do Jerozolimy. Eksperci ostrzegali, że taki ruch może wywołać protesty, ponieważ zarówno Palestyńczycy, jak i Żydzi uważają Jerozolimę za swoją stolicę. Tak też się stało. W Strefie Gazy doszło do protestów. 58 osób zostało zabitych przez izraelskie wojsko, a rannych – 2 700 osób. Izraelska armia szacuje, że w protestach brało udział 40 tys. Palestyńczyków. Było to najkrwawsze starcie w konflikcie izraelsko-palestyńskim od 2014 r.
Społeczność międzynarodowa nie uznaje Jerozolimy za stolicę Izraela – prawie 90 ambasad mieści się w Tel Awiwie. Decyzję USA skrytykowała m.in. Rada Bezpieczeństwa ONZ.
W wyborach wzięła udział prawie połowa Libańczyków (49,2%). Po raz pierwszy zagłosowali także obywatele mieszkający poza granicami kraju. Zmieniono również system do głosowania. – Zmniejszono liczbę okręgów, w których liczba reprezentantów wybierana jest do parlamentu proporcjonalnie do liczebności każdej grupy religijnej. W poprzednim głosowaniu w 2009 r. Libańczycy mieli wybrać skład parlamentu na czteroletnią kadencję. Jednak ze względu na niestabilną sytuację w sąsiedniej Syrii parlament dwukrotnie przedłużył swoją kadencję.
W Libanie od lat funkcjonuje model podziału władzy między różnymi wyznaniami. 128 miejsc w parlamencie jest podzielonych między chrześcijan i muzułmanów, a prezydent, premier i przewodniczący parlamentu muszą być określonego wyznania. Obecnie największą partią chrześcijańską jest Wolny Ruch Patriotyczny, sunnicką – Ruch Przyszłości, a frakcje szyickie to Ruch Amal i Hezbollah (postrzegany jako organizacja terrorystyczna przez USA, Izrael i Arabię Saudyjską).
Jeff Sessions, ówczesny prokurator generalny, ogłosił nową politykę „zerowej tolerancji” dla nielegalnych imigrantów, polegającą na rozdzielaniu rodzin nielegalnie przekraczające granicę – rodzice trafiali do więzienia federalnego, a dzieci do obozów pod nadzorem Departamentu Zdrowia i Usług Społecznych USA.
Według rządowych statystyk decyzja administracji Donalda Trumpa doprowadziła do rozdzielenia ok. 3 tys. dzieci od rodziców. 20 czerwca, po fali protestów, prezydent Trump podpisał zarządzenie kończące separację rodzinną na granicy. Na mocy postanowienia Sędziego Federalnego Stanów Zjednoczonych rodziny miały zostać połączone w ciągu 30 dni
Donald Trump oświadczył, że Stany Zjednoczone wycofają się z porozumienia nuklearnego z Iranem i zamierzają przywrócić sankcje nałożone na ten kraj, dotyczące m.in. ropy naftowej, a także wprowadzić nowe – wobec Centralnego Banku Iranu. Porozumienie nuklearne zostało podpisane w 2015 r. pomiędzy Iranem, USA, Chinami, Rosją, Niemcami, Francją i Wielką Brytanią. Jego celem było zniesienie sankcji gospodarczych nałożonych na Iran w zamian za wstrzymanie prac nad irańskim programem jądrowym.
Sankcje dotyczące ropy wiążą się z ograniczeniem importu surowca przez kraje europejskie i azjatyckie. Unia Europejska postuluje mechanizmy prowadzące do ochrony europejskich przedsiębiorstw oraz umożliwiające dalszy handel z Iranem.
32 chilijskich biskupów złożyło rezygnację na ręce papieża Franciszka i oddało się do jego dyspozycji w związku ze skandalem pedofilskim w tamtejszym Kościele. Biskupi oświadczyli: „Pragniemy, aby oblicze Pana ponownie błyszczało w naszym Kościele, i będziemy się angażować na rzecz tego. Z pokorą i nadzieją prosimy wszystkich, by pomogli nam podążać tą drogą”.
Papież Franciszek spotkał się z ofiarami pedofilii z Chile i poprosił je o „wybaczenie w sercu”. Zaznaczył też, że do przeprosin tych dołącza episkopat, wyrażając „stanowczy zamiar naprawienia wyrządzonych krzywd”.
Finał Ligi Mistrzów odbył się na Stadionie Olimpijskim w Kijowie. Do historii przejdzie jako trzeci triumf z rzędu w tych rozgrywkach Realu Madryt (2016, 2017, 2018), który pokonał w decydującym meczu Liverpool 3:1 (0:0). Żaden inny klub od czasu zmiany Pucharu Europy w Ligę Mistrzów (w 1992 r.) nie zdołał nawet obronić trofeum. Po sezonie z Realu Madryt odeszły jednak dwie ważne osoby. – Zinedine Zidane zrezygnował z funkcji trenera, a największa gwiazda Królewskich – Cristiano Ronaldo, zdecydował się na transfer do Juventusu, który zapłacił za Portugalczyka 100 mln euro.
Jemeńskie wojska, wspierane przez koalicję z Arabią Saudyjską na czele, rozpoczęły atak na główne miasto portowe Jemenu – Al-Hudajdę, które jest w rękach szyickich rebeliantów z ugrupowania Huti. Port Al-Hudajda to jedyne miejsce, przez które do części Jemenu dociera pomoc humanitarna.
Walki zakończyły się 13 grudnia, kiedy strony zgodziły się na zawieszenie broni w rozmowach prowadzonych pod patronatem ONZ i zobowiązały do wycofania swoich oddziałów z portu w ciągu 21 dni oraz przekazania go pod kontrolę ONZ. 29 grudnia Huti wycofali swoje oddziały z miasta.
26 marca rozpoczął się czwarty rok wojny w Jemenie. ONZ nazwała ją największym kryzysem humanitarnym naszych czasów. Do 26 marca 2018 r. co najmniej 10 tys. Jemeńczyków zginęło w walkach, a łączna liczba ofiar to ponad 40 tys. W wyniku wojny ponad 22 mln Jemeńczyków potrzebuje pomocy międzynarodowej, a ponad jedna trzecia tej liczby jest bliska śmierci głodowej, z czego 400 tys. to dzieci.
Premierzy Grecji i Macedonii podpisali porozumienie o zmianie nazwy „Macedonia” na „Republika Północnej Macedonii”.
30 września odbyło się referendum dotyczące członkostwa Macedonii w NATO i Unii Europejskiej oraz uznania porozumienia z Grecją. 94,18% Macedończyków poparło porozumienie. 19 października parlament przegłosował rozpoczęcie procesu zmiany nazwy, a 3 grudnia zatwierdził poprawkę do konstytucji. Głosowanie nad nią odbędzie się w styczniu 2019 r.
Spór o nazwę „Macedonia” rozpoczął się po uzyskaniu przez nią niepodległości w 1991 r.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) dodała zaburzenie spowodowane przez gry komputerowe do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD). Uzależnienie od gier komputerowych należy do tej samej kategorii co uzależnienie od hazardu. W maju 2019 r. propozycje zapisu zostaną przedstawione członkom WHO na Światowym Zgromadzeniu Zdrowia, a formalnie zostanie on wprowadzony 1 stycznia 2022 r.
Nikki Haley, ambasadorka Stanów zjednoczonych przy ONZ, ogłosiła, że USA wycofują się z „obłudnej i służącej sobie” organizacji. Zarzuciła jej również „chroniczne uprzedzenia wobec Izraela i brak reform”. Po raz pierwszy zdarzyło się, aby członek Rady Praw Człowieka ONZ dobrowolnie ją opuścił. Stany Zjednoczone dołączyły do Iranu, Korei Północnej i Erytrei – państw, które odmawiają udziału w posiedzeniach i naradach rady. To kolejne międzynarodowe porozumienie, z którego wycofały się Stany Zjednoczone. Wcześniej wystąpiły z paryskiego porozumienia klimatycznego i porozumienia nuklearnego z Iranem.
Prezydent Sudanu Południowego Salva Kiir Mayardit i lider opozycji Riek Machar spotkali się w Chartumie w sprawie zakończenia pięcioletniej wojny domowej. W rozmowach pokojowych wzięli udział również prezydent Sudanu Umar al-Baszir i prezydent Ugandy Yoweri Museveni. Była to kontynuacja rozmów rozpoczętych 20 czerwca w Etiopii na pierwszym od dwóch lat spotkaniu przywódców.
Po miesiącach rozmów 12 września doszło do podpisania porozumienia pokojowego w Addis Abebie, co formalnie zakończyło wojnę domową w Etiopii. Na mocy porozumienia 31 października Riek Machar powrócił do Dżuby, stolicy Sudanu Południowego, i ponownie objął urząd wiceprezydenta.
W 2013 r., czyli dwa lata po uzyskaniu niepodległości przez Sudan Płd., Mayardit oskarżył swojego zastępcę Rieka Machara o spisek i próbę przygotowania zamachu stanu, co w grudniu 2013 r. doprowadziło do wybuchu wojny domowej i spowodowało największy kryzys uchodźczy w Afryce od czasu ludobójstwa w Rwandzie w 1994 r.
Podczas szczytu Unii Europejskiej w Brukseli przywódcy państw europejskich osiągnęli porozumienie ws. ograniczenia nielegalnej migracji. Postanowiono zorganizować nowe centra kontroli dla przybywających migrantów w krajach, które wyrażą na to zgodę, wzmocnić kontrolę zewnętrznych granic UE oraz wesprzeć socjoekonomiczny rozwój Afryki. Państwa członkowskie zobowiązały się również do „podjęcia wszelkich niezbędnych kroków ustawodawczych i administracyjnych”, aby powstrzymać uchodźców i migrantów przekraczających wewnętrzne granice Europy.
Prezydent Erytrei Isajas Afewerki i premier Etiopii Abij Ahmed Ali zdecydowali o przestrzeganiu odrzuconego 18 lat temu przez Etiopię porozumienia pokojowego z 2000 r. Miało ono zakończyć trwającą dwa lata wojnę pomiędzy tymi krajami, która kosztowała życie 80 tys. ludzi.
Podczas spotkania w Asmarze, stolicy Erytrei, obaj przywódcy zapowiedzieli otwarcie granic między krajami, ponowne otwarcie ambasad, a także wznowienie połączeń lotniczych oraz telefonicznych pomiędzy Etiopią i Erytreą.
192 państwa zawarły niewiążące porozumienie dotyczące zarządzania międzynarodowym przepływem migrantów, ochrony praw człowieka, powodów migracji i ochrony migrantów. Według danych ONZ migranci stanowią ok. 250 mln ludzi na całym świecie (3,4% globalnej populacji).
Pakt został oficjalnie podpisany 10 grudnia w stolicy Maroka, Marrakeszu, przez liderów 164 państw. USA, Australia, Austria, Chile, Czechy, Dominikana, Łotwa, Polska, Słowacja i Węgry odmówiły wzięcia udziału w spotkaniu oraz podpisania porozumienia. Bułgaria, Estonia, Izrael, Słowenia, Szwajcaria i Włochy nie podjęły jeszcze decyzji o zaakceptowaniu paktu.
W Rosji odbyły się XXI Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. Puchar Świata zdobyła prowadzona przez trenera Didiera Deschampsa drużyna Francji, która pokonała 4:2 Chorwację w finale turnieju. Trzecie miejsce przypadło Belgom, po wygranej z Anglią 2:0. Królem strzelców mundialu został angielski napastnik Harry Kane, a najlepszym zawodnikiem mistrzostw ogłoszono pomocnika reprezentacji Chorwacji Lukę Modricia. Objawieniem mundialu był młody Francuz Kylian Mbappé. Reprezentacja Polski wypadła poniżej oczekiwań. Po porażkach z Senegalem i Kolumbią straciła szansę na wyjście z grupy, zajmując w niej ostatnie miejsce.
W Tokio podpisano umowę o partnerstwie gospodarczym między Unią Europejską a Japonią. To jedna z największych na świecie umów o wolnym handlu – tworzy otwartą strefę handlu obejmującą prawie jedną trzecią światowego PKB i 600 mln ludzi. UE ma zamiar eksportować przede wszystkim produkty mleczne, a importować samochody. Co roku firmy z UE eksportują do Japonii, trzeciej gospodarki świata, towary i usługi o wartości ponad 100 mld dol.
Na mocy uchwalonej ustawy język arabski przestał być uważany w Izraelu za urzędowy. Jedynym, oficjalnym językiem jest hebrajski. Jerozolima została uznana za stolicę państwa, a społeczności żydowskie będą promowane jako „wartości narodowe”. Ustawa, dająca Żydom wyjątkowe prawo do samostanowienia, wzbudziła wiele kontrowersji dotyczących zwłaszcza możliwej segregacji rasowej. Mniejszość arabska w państwie izraelskim to 1,8 mln ludzi (20% populacji kraju).
Andrzej Bargiel jako pierwszy człowiek w historii zjechał na nartach ze szczytu K2 (8 611 m n.p.m.). Druga co do wysokości góra na świecie jest uznawana za najtrudniejszy do zdobycia ośmiotysięcznik (i jedyny do tej pory niezdobyty zimą). K2 nazywany bywa „górą mordercą” w związku z wysokim odsetkiem wypadków śmiertelnych. Mimo tego Bargielowi udało się wejść na szczyt bez żadnych problemów, a ok. 6,5 godz. później był już w najniżej położonej bazie. Dla polskiego skialpinisty był to trzeci ośmiotysięcznik, z którego zjechał na nartach po Sziszapangmie i Broad Peaku.
Na prowincjach Północnego Kiwu i Ituri doszło do wybuchu epidemii wirusa ebola. Do 26 grudnia br. zidentyfikowano 585 przypadków zakażeń, z czego 48 nie zostało potwierdzonych. Według Ministerstwa Zdrowia DRK w wyniku zakażenia zginęło 356 osób (48 nie zostało potwierdzonych).
Liczba przypadków zakażenia wirusem wzrosła w DRK ponad dwukrotnie od września 2018 r., kiedy przemoc rebeliantów w północno-wschodnim regionie przerwała działania medyczne. Trwająca epidemia eboli w Demokratycznej Republice Konga jest jedenastą od 1976 r.
Naukowcy z Uniwersytetu w Teksasie dokonali udanego wszczepienia świniom bioinżynieryjnych (wyhodowanych w laboratorium) płuc. Pobrany z płuca świni – dawcy „szkielet” został obudowany w bioreaktorze tkanką płucną z komórek świni – biorcy. Po ok. dwóch miesiącach od transplantacji krew w przeszczepionych świniom organach osiągnęła pełne nasycenie tlenem.
Eksperyment jest znaczącym krokiem w kierunku objęcia ludzi bioinżynieryjnymi przeszczepami. Badacze szacują, że przy odpowiednim finansowaniu wyhodowane w laboratorium płuca mogą być wykorzystywane w transplantologii za 5-10 lat.
Stany Zjednoczone zdecydowały się przywrócić sankcje, które zostały zniesione w ramach umowy nuklearnej z Iranem w 2015 r. (wypowiedzianej przez prezydenta Trumpa w maju 2018 r.). Sankcje zabraniają Iranowi używania amerykańskiej waluty, handlu samochodami, metalami i minerałami. 5 listopada USA wprowadziły szereg sankcji, m.in. zakaz importu irańskiej energii oraz uniemożliwienie instytucjom finansowym przeprowadzania transakcji z Bankiem Centralnym Iranu.
Polityka Białego Domu spotkała się ze sprzeciwem Unii Europejskiej oraz największych krajów Starego Kontynentu.
Od stycznia do sierpnia 2018 r. turecka waluta straciła ponad 34% wartości w stosunku do dolara amerykańskiego. Wartość giełdy spadła o 17%, a inflacja osiągnęła 15%. Przyczyn kryzysu należy szukać w pogarszających się relacjach Turcji z USA, w zależności Banku Centralnego od prezydenta Erdoğana, zaniechaniu podwyższenia stóp procentowych oraz możliwej utracie płynności finansowej przez obciążone kredytami tureckie firmy. W związku z drastycznym osłabieniem liry dynamiczny wzrost notuje natomiast turecka branża turystyczna.
Milion Ujgurów oraz milion przedstawicieli innych mniejszości muzułmańskich jest przetrzymywanych w „tajnych obozach indoktrynacji” w regionie Sinciang. Więźniowie nie mają postawionych zarzutów, są głodzeni, torturowani i zmuszani do przysięgania lojalności wobec przywódcy Chin – Xi Jinpinga, jak wynika z informacji Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (CERD).
Światowy Kongres Ujgurów, mniejszości muzułmańskiej zamieszkującej głównie autonomiczny region Sinciang w Chinach, gdzie w 2009 r. wybuchły zamieszki na tle etnicznym, potwierdził informacje ekspertów.
Na szczycie w Aktau, w Kazachstanie, przywódcy Rosji, Kazachstanu, Iranu, Turkmenistanu i Azerbejdżanu uzgodnili specjalny status prawny Morza Kaspijskiego. Na mocy porozumienia największy akwen wodny na świecie nie jest już traktowany ani jak morze, ani jak jezioro. Jego powierzchnia, poza wodami terytorialnymi, jest klasyfikowana jako wody międzynarodowe i ogólnodostępne, a jego dno zostanie podzielone. Konwencja umożliwia sygnatariuszom porozumienia dalsze rozmowy dotyczące eksploatacji wielkich złóż gazu, ropy naftowej oraz ogromnej populacji jesiotra.
Platformy peer-to-peer w sposób nieuregulowany prawnie zbierały fundusze od inwestorów detalicznych i z tego kapitału udzielały pożyczek małym firmom lub klientom indywidualnym. Gdy rząd objął tę działalność przepisami, wiele firm wolało wycofać się z rynku, doprowadzając do kryzysu, podczas którego klienci tracili zainwestowane środki.
W sierpniu niespłacone kredyty osiągnęły wysokość 195 mld dol. Władze Chin starały się zapanować nad sytuacją, wprowadzając kolejne obostrzenia. Zatrzymani zostali również poszkodowani, domagający się sprawiedliwości podczas organizowanych protestów.
Jej zadaniem jest zbadanie korony Słońca, gdzie powstaje wiatr słoneczny. Aby tego dokonać, sonda zbliży się do gwiazdy na odległość 6,1 mln km (siedem razy bliżej niż jakikolwiek inny obiekt wykonany przez człowieka) i osiągnie prędkość 690 tys. km/h, stając się najszybszym obiektem zbudowanym przez ludzi. Instrumenty sondy zostały zabezpieczone osłoną termiczną przed ekstremalnie wysokimi temperaturami, które w punkcie najbliższym Słońca mogą osiągnąć 1 370 °C.
NASA zakłada, że obserwacje wykonane przez sondę pozwolą na prognozowanie zmian w kosmicznym środowisku Ziemi.
Kofi Annan zmarł w Szwajcarii w wieku 80 lat po krótkiej chorobie. Ghański dyplomata działał w Organizacji Narodów Zjednoczonych od 1962 r. Pracował m.in. jako asystent sekretarza generalnego ds. operacji pokojowych, podsekretarz generalny ONZ oraz specjalny przedstawiciel sekretarza generalnego w byłej Jugosławii. Funkcję sekretarza generalnego ONZ pełnił przez dwie kadencje – w latach 1997-2006. W 2001 r. otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. Od 2012 r. pełnił funkcję wysłannika ONZ w Syrii.
Ponad 60 lat nie widzieli się członkowie 89 rodzin, rozdzielonych po wojnie na Półwyspie Koreańskim (1950-53), a zamieszkujących obie Koree. Emocjonalny charakter nadał wydarzeniu fakt, że to prawdopodobnie jedyne takie spotkanie rodzeństwa i rodziców z dziećmi w całym ich życiu. 330 osób spędziło ze sobą 11 godzin w północnokoreańskim kurorcie Mount Kumgang. Było to 20 spotkanie rozdzielonych od 2000 r. Władze Korei Płd. szacują, że tylko w ich kraju mieszka ponad 130 tys. ludzi, którzy stracili kontakt z najbliższymi w wyniku przymusowego rozdzielenia rodzin.
W historycznym i jednogłośnym wyroku Sąd Najwyższy Indii orzekł o dekryminalizacji seksu gejowskiego. Lokalna społeczność LGBT+ walczyła o to przez ostatnie 20 lat. Do tej pory seks gejowski podlegał karze do 10 lat więzienia na mocy jednego z przepisów indyjskiej konstytucji, będącego reliktem praw z ery wiktoriańskiej, narzuconych przez Imperium Brytyjskie.
Czytając wyrok w sprawie, Główny Sędzia Indii Dipak Miśra powiedział, że kryminalizacja seksu gejowskiego była „irracjonalna, arbitralna i nie do obrony”
Zawarte w Soczi porozumienie między Turcją i Rosją polegało na utworzeniu w syryjskiej prowincji Idlib strefy zdemilitaryzowanej, patrolowanej przez wojska obu państw, jak zapowiedzieli wspólnie prezydenci Putin i Erdoğan.
Prowincja Idlib, leżąca przy granicy z Turcją, jest ostatnią enklawą rebeliantów prowadzących zbrojną walkę z armią Baszara al-Asada, wspieraną przez siły rosyjskie. „Radykalni” rebelianci otrzymali miesiąc na wycofanie się. Porozumienie zostało poprzedzone serią ciężkich bombardowań prowincji prowadzonych przez armię Asada i lotnictwo rosyjskie
We wrześniu doszło w Pjongjangu do trzeciego szczytu dwóch Korei w 2018 r. Celem spotkania prezydenta Korei Płd. Mun Dze Ina i przywódcy Korei Płn. Kim Dzong Una było utrwalenie pokoju na Półwyspie Koreańskim m.in. poprzez denuklearyzację Korei Płn. oraz zacieśnienie współpracy ekonomicznej.
Gospodarze szczytu zgodzili się na ustępstwa w ramach swojego programu nuklearnego, większą, obustronną kontrolę armii oraz obniżenie napięcia militarnego pomiędzy dwoma krajami. Przywódcy odbyli również wspólną, historyczną podróż do Pektu-san, mitycznej góry w Korei Płn.
Polska reprezentacja w piłce siatkowej mężczyzn obroniła tytuł najlepszej drużyny globu, ponownie po zwycięstwie w finale z Brazylią. To był ciekawy turniej drużyny prowadzonej przez Belga Vitala Heynena. Wyróżniającym się graczem był Bartosz Kurek. 30-letni zawodnik miał być gwiazdą MŚ cztery lata wcześniej, ale nie został wówczas powołany. Podczas tego turnieju został nie tylko najskuteczniej punktującym zawodnikiem turnieju, ale także wybrano go najlepszym graczem mistrzostw (MVP).
W dziedzinie medycyny nagrodę Nobla otrzymali James P. Allison i Tasuku Honjo za „odkrycie terapii przeciwnowotworowej poprzez hamowanie negatywnej regulacji immunologicznej". Nobla z fizyki otrzymali Arthur Ashkin, Gérard Mourou i Donna Strickland za „przełomowe wynalazki w dziedzinie fizyki laserowej”.
W dziedzinie chemii nagrodę Nobla otrzymali Frances H. Arnold za proces „sterowaną ewolucję enzymów” i George P. Smith wraz z Gregory P. Winter za „fagową ekspansję peptydów i przeciwciał”.
Literacka nagroda Nobla nie została w tym roku przyznana.
Dziennikarz Dżamal Chaszodżdżi został zamordowany przez saudyjskich agentów po wejściu do konsulatu generalnego Arabii Saudyjskiej w Stambule, co ustaliła turecka prokuratura. Według CIA zabójstwo zostało zlecone przez księcia koronnego i następcę tronu Muhammada ibn Salmana z dynastii Saudów.
Sprawa spotkała się z reakcją innych państw. – Stany Zjednoczone, Kanada, Francja i Wielka Brytania zastosowały sankcje wobec 18 saudyjskich agentów podejrzanych o zabójstwo Chaszodżdżiego, a Niemcy, Finlandia i Dania wycofały się z umów dotyczących handlu bronią z Arabią Saudyjską.
W 2018 r. zamordowanych zostało 63 dziennikarzy. Wśród nich był też słowacki dziennikarz śledczy Ján Kuciak.
Pokojowa Nagroda Nobla została przyznana Nadii Murad Basee Taha, irackiej działaczce społecznej, i Denisowi Mukwege, ginekologowi z Demokratycznej Republiki Konga, za „wysiłki mające położyć kres stosowaniu przemocy seksualnej jako broni w konfliktach zbrojnych”.
8 października nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla trafiła w ręce ekonomisty Paula Romera z Uniwersytetu Nowojorskiego za „wprowadzenie problemu innowacji technologicznych do długoterminowej analizy makroekonomicznej” i Williama Nordhausa z Uniwersytetu Yale za „wprowadzenie problemu zmian klimatycznych do długoterminowej analizy makroekonomicznej”.
Migranci z Hondurasu, Gwatemali, Nikaragui i Salwadoru uciekają przed przemocą, biedą i niestabilną sytuacją polityczną oraz szukają azylu w Stanach Zjednoczonych. Początkowo karawana liczyła 160 osób, jednak w czasie drogi ich liczba wzrosła do ok. 7 tys.
Prezydent Donald Trump, w obawie przed „inwazją”, wysłał na granicę z Meksykiem 5 800 żołnierzy. 26 listopada na granicy w Tijuanie użyto przeciwko migrantom gazu łzawiącego. Uchodźcy trafili do tymczasowych ośrodków m.in. w Tijuanie i Mexicali, miastach przy granicy Meksyku z USA. Za karawaną wyruszyły kolejne mniejsze grupy, próbujące dostać się do Stanów Zjednoczonych.
Sahle-Work Zewde (68 l.) została wybrana na stanowisko prezydenta Etiopii przez parlament i zastąpiła Mulatu Teshome, który zrezygnował ze stanowiska. Zewde zapewniła, że w trakcie swojej kadencji skupi się na roli kobiet w utrzymaniu pokoju w kraju i walce z ubóstwem.
Rząd premiera Etiopii Abija Ahmeda jest złożony z tej samej liczby kobiet i mężczyzn. W październiku 2018 r. Aisha Mohammed została pierwszą kobietą w historii, która objęła stanowisko ministra obrony. Powstałe w tym roku stanowisko ministra pokoju także należy do kobiety, Muferiat Kamil.
Wyborcy mogli zagłosować za pozostaniem wyspy częścią Francji lub jej niezależnością. Przeciwko niepodległości Nowej Kaledonii zagłosowało 56,4% mieszkańców. Frekwencja podczas referendum wyniosła 80,63%. Rok, w którym odbyło się głosowanie, został zaplanowany na podstawie porozumienia zawartego z Francją w 1998 r. Według umowy na pisemne żądanie jednej trzeciej posłów Kongresu Nowej Kaledonii głosowanie może zostać powtórzone w 2020 i 2022 r. Nowa Kaledonia została oficjalnie zaanektowana przez Francję w 1853 r.
Naukowcy z ponad 60 krajów przegłosowali w Wersalu nową definicję kilograma opartą na stałej Plancka, która wiąże ze sobą napięcie i natężenie prądu elektrycznego, jest niezmienna w czasie i przestrzeni, a jej pomiaru można dokonać za pomocą wagi Kibble'a.
Oprócz kilograma nowe definicje zyskały także: jednostka natężenia prądu – amper, jednostka ilości materii – mol oraz jednostka temperatury – kelwin. Wprowadzone zmiany wejdą w życie w maju 2019 r.
Kilogram był ostatnią jednostką podstawową definiowaną w oparciu o określony przedmiot. Na mocy uchwały I Generalnej Konferencji Miar z 1889 r., wzorcem kilograma był Le Grand K, walec o wysokości i średnicy podstawy 39 mm, wykonany ze stopu platyny z irydem.
Większością głosów (59%) Salome Zurabiszwili (66 l.), kandydatka z ramienia partii Gruzińskie Marzenie (kierowanej przez miliardera Bidzinę Ivaniszwilego), pokonała Grigola Vaszadze (60 l.), byłego ministra spraw zagranicznych ze zjednoczonej opozycji.
Były to ostatnie bezpośrednie wybory gruzińskiego prezydenta, ponieważ kraj przechodzi na system parlamentarny, ustalony po reformach konstytucyjnych w 2017 r., i kandydaci będą wybierani przez członków parlamentu.
Głównym tematem szczytu G20 były rozmowy między Stanami Zjednoczonymi a Chinami dotyczące rozwiązania problemu wojny handlowej. Jednak po spotkaniu Donalda Trumpa z Xi Jinpingiem nie doszło do porozumienia w tej kwestii. Podczas szczytu poruszono też sprawę morderstwa dziennikarza Dżamala Chaszodżdżiego oraz ostrzelania przez Rosjan trzech ukraińskich okrętów i pojmaniu ich załóg w pobliżu Cieśniny Kerczeńskiej. W końcowym oświadczeniu wszyscy przywódcy wyrazili poparcie dla reformy Światowej Organizacji Handlu. W szczycie wzięli udział liderzy 19 krajów i przedstawiciele Unii Europejskiej.
Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump, premier Kanady Justin Trudeau i prezydent Meksyku Enrique Peña Nieto podpisali nową wersję trójstronnej umowy handlowej, która ma zastąpić Północnoamerykański Układ Wolnego Handlu (NAFTA). Nowa umowa dotyczy m.in. zmian w przemyśle motoryzacyjnym, produktów rolnych, mechanizmów rozstrzygania sporów handlowych i wprowadzenie klauzuli automatycznego wygaśnięcia umowy.
Jeśli porozumienie USA, Meksyku i Kanady zostanie ratyfikowane, jego postanowienia wejdą w życie w 2020 r.
41. prezydent Stanów Zjednoczonych (w latach 1989-1993), dyrektor CIA i ojciec 43. prezydenta USA George’a W. Busha. W latach 1981-1989 był wiceprezydentem w administracji prezydenta Ronalda Reagana. Był też ambasadorem USA przy ONZ. W 1989 r. na szczycie amerykańsko-radzieckim (George H.W. Bush – Michaił Gorbaczow) na Malcie ogłosił koniec zimnej wojny.
W trakcie jego kadencji Stany Zjednoczone prowadziły interwencję zbrojną w Panamie oraz operacje militarne w ramach międzynarodowej koalicji w czasie I wojny w Zatoce Perskiej, po inwazji na Kuwejt w 1991 r. (przeciwko Saddamowi Husajnowi).
George H.W. Bush zmarł, po latach walki z chorobą Parkinsona, w wieku 94 lat. Był najdłużej żyjącym prezydentem USA.
Szczyt zakończył się porozumieniem 196 państw, w którym przyjęto wytyczne mające wprowadzić w życie cele zawarte w porozumieniu paryskim z 2015 r., czyli utrzymanie globalnego ocieplenia poniżej 2°C w stosunku do epoki przedindustrialnej. Przyjęte zalecenia obejmują sposób, w jaki kraje będą raportować, mierzyć i weryfikować swoje wysiłk,i prowadzące do ograniczenia emisji dwutlenku węgla.
Ze względu na trudności w osiągnięciu porozumienia na kolejną konferencję przełożono kwestie takie jak zwiększenie dotychczasowych zobowiązań redukcji emisji, zapewnienie pomocy finansowej biedniejszym krajom oraz czy kraje podejmują wystarczające działania, aby ograniczyć emisję (w ramach raportu IPCC).
Podczas soboru zjednoczeniowego oficjalnie ogłoszono autokefalię (niezależność) Cerkwi Prawosławnej Ukrainy od patriarchatu moskiewskiego. Decyzję ogłosił prezydent Ukrainy Petro Poroszenko.
Zwierzchnikiem Cerkwi Prawosławnej Ukrainy został 39-letni Epifaniusz (Dumenko).
Procedura autokefalii rozpoczęła się 11 października, kiedy Synod Patriarchatu Konstantynopolskiego w Stambule podjął decyzję o nadaniu tomosu o autokefalii Ukrainie. Prawosławna metropolia kijowska była podporządkowana Patriarchatowi Konstantynopolskiemu od 1686 r.